Τροφικές δηλητηριάσεις: Καραδοκούν το καλοκαίρι!

Μάθετε τους τρόπους για να μην κινδυνεύετε απ’ ό,τι τρώτε είτε βρίσκεστε στην πόλη ή στην εξοχή.

Το καλοκαίρι, λόγω της ζέστης, που βοηθά στη γρήγορη αλλοίωση των τροφίμων, παρατηρούνται δεκάδες κρούσματα τροφικής δηλητηρίασης, ιδίως στις τουριστικές περιοχές. Κι αυτό οφείλεται στην κατανάλωση τροφίμων που προετοιμάζονται, διατηρούνται ή διατίθενται χωρίς την τήρηση των απαραίτητων μέτρων υγιεινής.

ΜΙΑ ΑΟΡΑΤΗ ΑΠΕΙΛΗ

Ανάλογα με τον παράγοντα που τις προκάλεσε, οι τροφικές δηλητηριάσεις μπορεί να εμφανιστούν μισή ώρα μετά την κατανάλωση των τροφίμων, ύστερα από λίγες ώρες ή ακόμη και μέρες και χαρακτηρίζονται επιδημία όταν προσβάλλονται με τα ίδια συμπτώματα δύο ή περισσότερα άτομα, ενώ η επιδημιολογική ή η εργαστηριακή έρευνα έχει αποδείξει ότι η πηγή είναι η τροφή. Οφείλονται στην επιμόλυνση ή στην αύξηση των μικροοργανισμών στα τρόφιμα ή στην παρουσία τοξινών ή χημικών ουσιών σ’ αυτά.

ΚΥΡΙΟΙ ΕΝΟΧΟΙ

• Μικρόβια (σαλμονέλα)
• Ιοί (echo)
• Παράσιτα (τριχίνωση)
• Προϊόντα των μικροβίων (τοξίνες)
• Χημικές ουσίες (τοξίνες των μανιταριών)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η αντιμετώπιση των τροφικών δηλητηριάσεων είναι συνήθως υποστηρικτική, δηλαδή χορηγούνται στον ασθενή υγρά για την επαρκή ενυδάτωσή του, αντιεμετικά και σε ορισμένες περιπτώσεις αντιδιαρροϊκά φάρμακα.

Το αν θα εισαχθεί ο ασθενής στο νοσοκομείο, αν του χορηγηθούν αντιβιοτικά ή κάποια επιπλέον ειδική θεραπεία, είναι απόφαση του γιατρού του, ο οποίος πρέπει πάντα να ειδοποιείται αμέσως με το που αρχίζουν τα συμπτώματα.

ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΕΣ ΤΑΛΑΙΠΩΡΙΕΣ

ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΕΣ

Οι καλοκαιρινές γαστρεντερίτιδες είναι βαρύτερες από εκείνες του χειμώνα, γιατί οφείλονται κυρίως σε μικρόβια και λιγότερο σε ιούς. Εκδηλώνονται με εμετό, πυρετό, διάρροιες ή κολικοειδή κοιλιακά άλγη και πλήττουν περισσότερο τους ηλικιωμένους και τα παιδιά.

Αντιμετώπιση:
Στην πλειονότητά τους είναι αυτοϊάσιμες και μπορούν να αντιμετωπιστούν και στο σπίτι. Η θεραπεία τους στοχεύει στη γρήγορη αναπλήρωση των απωλειών σε νερό και άλατα του σώματος που χάνονται με τη διάρροια και τον εμετό. Ίσως χορηγηθούν και κάποια αντιεμετικά και αντιδιαρροϊκά φάρμακα, όχι όμως στα παιδιά. Αντιβιοτικά χορηγούνται μόνον κατόπιν εντολής του γιατρού σε λίγες επιλεγμένες περιπτώσεις και πάντα ύστερα από ιατρική εκτίμηση και εργαστηριακό έλεγχο.

Στα παιδιά:

• Όταν αρχίσουν οι διάρροιες, δώστε τους αμέσως ηλεκτρολυτικό διάλυμα και μετά συνεχίστε με ελαφριά διατροφή με βάση το ρύζι και το κοτόπουλο.
• Αποφύγετε αναψυκτικά, χυμούς, τσάι, λίπη, χόρτα, διότι αυτά επιδεινώνουν την εντερική λειτουργία.
• Σε περίπτωση που υπάρχει πυρετός, αντιμετωπίστε τον με αντιπυρετικά. Αν, όμως, το παιδί αδυνατεί να πάρει αντιπυρετικό (λόγω εμετών), χρησιμοποιήστε υπόθετα παρακεταμόλης και βάλτε του ψυχρά επιθέματα.

ΠΡΟΣΟΧΗ!
Πηγαίνετε αμέσως στο νοσοκομείο ή καλέστε γιατρό όταν το παιδί, παρά τη βοήθεια που του προσφέρατε, παρουσιάζει:

• Υπερπυρεξία, ακατάσχετους εμετούς και διάρροια.
• Γενική κατάπτωση (ανουρία, ατονία), στεγνό δέρμα και γλώσσα.

ΣΑΛΜΟΝΕΛΩΣΗ

Κύριο σύμπτωμά της είναι η διάρροια. Συχνά συνοδεύεται και από πόνο στην κοιλιά, εμετό και πυρετό, μερικές φορές και από αίμα στα κόπρανα. Ο τύπος και ο βαθμός της διάρροιας παρουσιάζουν τεράστιες διαφορές από τη μια περίπτωση στην άλλη.

Μπορεί να συμβούν μία ή δύο μόνο διαρροϊκές κενώσεις την ημέρα ή να συμβαίνει μια διαρροϊκή κένωση κάθε 10 ή 15 λεπτά. Αν αυτό συνεχιστεί επί πολλές ώρες μπορεί να προκαλέσει εξάντληση ή και αφυδάτωση.

Οι περισσότερες σαλμονελώσεις είναι ήπιες και υποχωρούν χωρίς ειδική θεραπεία. Ο μόνος κίνδυνος σε σοβαρές περιπτώσεις είναι ο θάνατος από αφυδάτωση που προκαλείται από υπερβολική απώλεια υγρών του σώματος λόγω ακατάσχετων διαρροιών.

Αντιμετώπιση:
Η θεραπεία της είναι όμοια με τη θεραπεία της γαστρεντερίτιδας.
Αν έχετε διάρροια που διαρκεί πάνω από τρεις μέρες ή αν έχετε διάρροια σε συνδυασμό με πυρετό, εμετούς και πόνο στην κοιλιά, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.

Τα μωρά και τα μικρά παιδιά που κάνουν πολλούς εμετούς ή έχουν πολλές διάρροιες πρέπει να εξετάζονται από γιατρό μέσα σε λίγες ώρες.

ΓΙΑ ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΜΟΛΥΝΣΕΙΣ

• Να πλένετε συχνά και καλά τα χέρια σας, ειδικά μετά την τουαλέτα και πάντα πριν από το φαγητό και την παρασκευή του.
• Απολυμαίνετε τους πάγκους κοπής καθώς και τα μαχαίρια που χρησιμοποιείτε για τον τεμαχισμό νωπών κρεάτων ή αποφύγετε να χρησιμοποιείτε τα ίδια σκεύη για τεμαχισμό άλλων προϊόντων, για παράδειγμα τις σαλάτες σας.
• Σιγουρευτείτε για την ποιότητα του πόσιμου νερού της περιοχής που κάνετε διακοπές. Στην ανάγκη χρησιμοποιείτε βρασμένο ή εμφιαλωμένο νερό (λίγο λεμόνι στο πόσιμο νερό μειώνει αρκετά τον κίνδυνο της μικροβιοφορίας).

ΠΡΟΣΟΧΗ!
Αν περνάτε τις διακοπές σας σε περιοχή η οποία δεν διαθέτει καλό νερό, τότε πρέπει:

• Να τρώτε φρούτα και λαχανικά πλυμένα με αποστειρωμένο νερό.
• Να μην τρώτε σαλάτες στα εστιατόρια, αφού θα έχουν πλύνει τα λαχανικά με μολυσμένο νερό.
• Να αποφεύγετε την πραμάτεια της υπαίθριας καντίνας, καθώς και τις νωπές ή λίγο βρασμένες σαλάτες.
• Να πλένετε τα δόντια σας με εμφιαλωμένο νερό.