Εξαρτημένοι από μια σχέση…

Είναι πολλές οι περιπτώσεις που κάποιος βρίσκεται σε μια σχέση χωρίς να ξέρει απόλυτα ποια είναι τα ακριβή συναισθήματά του για το σύντροφό του. Η αγάπη, ο ερωτάς και η εξάρτηση είναι έννοιες που μπερδεύονται και μπερδεύουν και το ίδιο το άτομο μέσα στη σχέση. Στην περίπτωση της συναισθηματικής εξάρτησης του ενός συντρόφου από τον άλλο είναι δυνατό μια σχέση να διαιωνίζεται βασισμένη σε λανθασμένους λόγους με καταστροφικές συνέπειες για το ζευγάρι.

ΕΛΛΕΙΨΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ
Υπάρχουν, λοιπόν, κάποιοι άνθρωποι που σε γενικές γραμμές δεν μπορούν να διαθέτουν συναισθηματική ισορροπία από μόνοι τους. Και τι κάνουν; Δημιουργούν σχέση με σκοπό να ενδυναμωθούν εσωτερικά, για να συνεχίσουν στην καθημερινότητά τους. Έτσι, λοιπόν, το άτομο δημιουργεί σχέση όχι γιατί πραγματικά είναι γοητευμένο από την προσωπικότητα του συντρόφου του, αλλά γιατί η σχέση μπορεί να καλύψει την αδυναμία του να πορεύεται μόνο του.

Μέσω της διαδικασίας της αλληλεπίδρασης στη σχέση το πιθανότερο είναι αυτό το άτομο να διαλέξει ένα άλλο άτομο, που κι εκείνο, λόγω της προσωπικής του αδυναμίας, να ψάχνει μια σχέση για να καλύψει το εσωτερικό του κενό. Τελικά, οι δύο σύντροφοι καταλήγουν να είναι μαζί όχι γιατί ο ένας εκτιμάει τον άλλο, αλλά γιατί ο ρόλος που αποδίδουν ο ένας στον άλλο εξυπηρετεί την εσωτερική τους ηρεμία. Δεν υφίσταται, λοιπόν, κάποια επιλογή βασισμένη στην ελευθερία, αλλά, αντίθετα, στο παγιδευτικό κίνητρο της ανημποριάς των δύο συντρόφων.

Όταν, λοιπόν, ο σύντροφος αυτός βρεθεί, τότε ξεκινάει η πιθανή διαδικασία άγχους του αποχωρισμού του. Δηλαδή, επειδή το άτομο λανθασμένα έχει συνδέσει τη συναισθηματική του ισορροπία με την παρουσία του συντρόφου του, κάθε πιθανότητα απώλειάς του ισοδυναμεί με πιθανότητα κλονισμού της εσωτερικής του ισορροπίας. Έτσι, λοιπόν, συνήθως τα άτομα αυτά ποτέ δε γεύονται πραγματικά την έννοια της αγάπης και για πολύ καιρό θα την… μπερδεύουν.

ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ
Υπάρχουν, λοιπόν, κάποιοι που μερικές φορές έχουν ανάγκη τη συνεργασία με κάποιον ειδικό, οι οποίοι όταν είναι χωρίς σύντροφο, δεν είναι συγκεντρωμένοι, είναι μελαγχολικοί, δε βγαίνουν έξω από το σπίτι, αναζητούν συντροφιά στο αλκοόλ, είναι ιδιαίτερα νευρικοί και άλλοτε νωχελικοί. Αυτή είναι η περίπτωση εκείνων που ξεκάθαρα είναι εξαρτημένοι από το ρόλο τους μέσα σε μια σχέση.

Είναι, όμως, πιο δύσκολο να διακρίνουμε εκείνους που ναι μεν λειτουργούν στην καθημερινότητα της ζωής τους, αλλά χωρίς να μπορούν να ευτυχήσουν. Η κοινωνία μας πιέζει προς την κατεύθυνση της διαιώνισής της. Γι’ αυτό το λόγο, θεωρεί ότι σε μια κοινωνία ζευγαριών ο κάθε άνθρωπος είναι υποχρεωμένος να αναζητά την ευτυχία μέσα από μια συντροφική σχέση. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται ριζωμένες πεποιθήσεις στον ψυχισμό του ανθρώπου, που του υπαγορεύουν ότι είναι μη φυσιολογικός όταν είναι ευτυχισμένος χωρίς σύντροφο. Αυτό το φαινόμενο είναι φυσιολογικό, αρκεί κανείς να μην το αντιλαμβάνεται απόλυτα. Δηλαδή, είναι επιθυμητό για κάποιον να μπορεί να είναι συναισθηματικά ισορροπημένος πριν ξεκινήσει τη διαδικασία της σχέσης του και να ευτυχήσει ακόμα περισσότερο με τη συνύπαρξη με έναν άνθρωπο μέσα από ελεύθερη επιλογή.

ΑΛΛΗΛΟΣΥΓΚΡΟΥΟΜΕΝΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Όταν ένα εξαρτημένο άτομο, λοιπόν, δημιουργεί μια ερωτική σχέση, πολλές φορές δημιουργούνται μέσα του αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα. Από τη μια, η συνύπαρξη με αυτό το άτομο καταστέλλει το άγχος στην πιθανότητα απώλειάς του και προκαλεί ευφορία, χαρά και ζωντάνια. Από την άλλη, όμως, είναι αυτή η συνύπαρξη και δηλωτική για την απώλεια της πραγματικής ελεύθερης επιλογής του να φύγει από τη σχέση, που προκαλεί μελαγχολία, οδύνη, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αίσθημα ανημποριάς. Τελικά, η μεταβολή αυτή από τα θετικά συναισθήματα στα αρνητικά συνθλίβει τον ψυχισμό του εξαρτημένου ατόμου και το οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές, όπως μια έντονη σεξουαλική συσχέτιση με το σύντροφό του μετά από έναν άγριο καβγά ή η εξαφάνιση για λίγες μέρες από τη σχέση και η ξαφνική εμφάνιση σαν να μην έχει γίνει τίποτα.

Προσοχή!

• Άτομα που δε βίωσαν τη συναισθηματική ασφάλεια και προστασία μέσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον είναι δυνατό να καταλήξουν να εξαρτώνται παθολογικά από το σύντροφό τους. Είχαν συνήθως αποστασιοποιημένους συναισθηματικά γονείς ή έχουν βιώσει ψυχολογική κακοποίηση σε μικρή ηλικία. Αυτά τα άτομα ασυνείδητα –δηλαδή, χωρίς να το καταλαβαίνουν– μπερδεύουν τη συναισθηματική «αγκαλιά» του συντρόφου τους με την «αγκαλιά» που θα ήθελαν να είχαν πάρει σε μικρή ηλικία. Υπεραναπληρώνουν, δηλαδή, τη συναισθηματική έλλειψη της παιδικής τους ηλικίας μέσα από τη συναισθηματική εξάρτησή τους στην ενήλικη ζωή τους.
• Στην περίπτωση που κάποιος επιτήδειος συνειδητοποιήσει τη συναισθηματική εξάρτηση που βιώνουν στο πρόσωπό του αυτά τα άτομα, τη χρησιμοποιεί για αθέμιτους λόγους. Είναι κλασική η περίπτωση που μια συμπεριφορά υπαγορεύεται και εκτελείται αναγκαστικά κάθε φορά που ο σύντροφος απειλεί με αποχώρηση από τη σχέση ή οριστική εγκατάλειψη. Το εξαρτημένο άτομο συμμορφώνεται αναγκαστικά, έχοντας χάσει όμως την αίσθηση του εαυτού του. Τότε αρχίζει να χάνει την αυτοδυναμία του και αυτός ο φαύλος κύκλος επαναλαμβάνεται αποδιοργανώνοντας εντελώς το εξαρτημένο άτομο.

Ο ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Είναι σημαντικό ο καθένας πριν δημιουργήσει μια σχέση να έχει αποσαφηνίσει τις έννοιες της αγάπης, του έρωτα και της εξάρτησης μέσα σε μια σχέση. Γιατί μόνο έτσι θα καταφέρει να έχει μια σχέση υγιή, ζωντανή και μακροχρόνια. Είναι αλήθεια πως αυτό είναι μια προσπάθεια δύσκολη, αλλά αξίζει τον κόπο, αν σκεφθεί κανείς τι σημαίνει να αισθάνεσαι καλά μέσα σε μια σχέση έπειτα από ελεύθερη επιλογή.