Τέλος μια για πάντα στα…περιττά κιλά!

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για ν’ απαλλαγείτε απ’ αυτά- αλλά και για να πάψει πια ο δείκτης της ζυγαριάς σας ν’ ανεβαίνει…στα ύψη!

Η παχυσαρκία αποτελεί σήμερα παγκόσμια επιδημία, εφόσον ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων -που στις αναπτυγμένες χώρες ξεπερνά το 50%- είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Οι Έλληνες, μάλιστα, συγκαταλέγονται στους πιο παχύσαρκους λαούς της Ευρώπης. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι η παχυσαρκία παρουσιάζει αύξηση στον παιδικό πληθυσμό της χώρας μας.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΤΙ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΛΕΙ

Παχυσαρκία είναι η περίσσεια λίπους στο σώμα. Για την εμφάνισή της παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες, όπως:

• Η κληρονομικότητα ( κατά 30%), της οποίας ο ρόλος είναι σημαντικός, με αποτέλεσμα τα παιδιά παχύσαρκων γονέων να έχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν παχυσαρκία.
• Η διατροφή και κυρίως η αυξημένη κατανάλωση θερμίδων και λίπους, είναι επίσης καθοριστικός παράγοντας. Για παράδειγμα, μια μέτρια αλλά καθημερινή αύξηση των θερμίδων, (π.χ. 50-200 περισσότερες απ’ ό,τι χρειάζονται), αρκούν για να αυξηθεί το σωματικό βάρος κατά 2-20 κιλά σε διάστημα 4-10 χρόνια.
• Η καθιστική ζωή καθώς και η έλλειψη κάθε σωματικής δραστηριότητας συμβάλλουν επίσης σημαντικά στην εμφάνιση της παχυσαρκίας.
• Η σύνθεση του σώματος και ο βασικός μεταβολισμός, και τέλος,
• Οι ψυχικές διαταραχές (άγχος και κατάθλιψη) είναι συχνές αιτίες και συνέπειες της παχυσαρκίας. ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑΗ παχυσαρκία θεωρείται νόσος και μάλιστα χρόνια, εφόσον έχει βρεθεί ότι όχι μόνον μικραίνει τη ζωή, αλλά συμβάλλει καθοριστικά και στην εμφάνιση ή στην επιδείνωση πολλών σοβαρών νοσημάτων. Ανάμεσα σε αυτά είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, η στεφανιαία νόσος, η υπέρταση και οι διαταραχές των λιπιδίων (δηλαδή η αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων).

Επίσης, η παχυσαρκία αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του μαστού, του ενδομητρίου και του παχέως εντέρου. Συντελεί επίσης σε επιπλοκές από το πεπτικό, το αναπνευστικό και το μυοσκελετικό σύστημα.

Έχει ακόμα ψυχικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στα άτομα και την κοινωνία.

ΠΩΣ ΤΗΝ ΜΕΤΡΑΜΕ

Ένας κοινά αποδεκτός τρόπος για τη μέτρησή της είναι ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Ο ΔΜΣ είναι το πηλίκο του βάρους (σε κιλά) δια του ύψους (σε μέτρα) στο τετράγωνο. Π.χ., αν κάποιος είναι 78 κιλά και έχει ύψος 1.75 μέτρα, τότε ο ΔΜΣ είναι : 25,5.

Με βάση το ΔΜΣ, η Παγκόσμια Οργάνωση Υγεία προτείνει την εξής ταξινόμηση:

1) ΔΜΣ μικρότερος από 18.5 kg/m2 Ελλειποβαρής
2) ΔΜΣ από 18.5-25 kg/m2 Φυσιολογικό Σωματικό Βάρος
3) ΔΜΣ από 25-30 kg/m2 Σωματικό Υπέρβαρο
4) ΔΜΣ από 30-40 kg/m2 Παχυσαρκία
5) ΔΜΣ πάνω από 40 kg/m2 Νοσογόνος παχυσαρκία.

ΠΕΡΙΣΣΕΙΑ ΛΙΠΟΥΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ

Εκτός από το βάρος του σώματος και η νοσογόνος κατανομή του λίπους, δηλαδή η περίσσεια λίπους στην κοιλιά, έχει μεγάλη σημασία για την εμφάνιση των καρδιαγγειακών επιπλοκών, του σακχαρώδη διαβήτη, της υπέρτασης και της διαταραχής των λιπιδίων. Αυτό μπορείτε εύκολα να το βρείτε, μετρώντας την περίμετρο της μέσης σας.

Αν η περίμετρος της μέσης στις μεν γυναίκες είναι πάνω από 88 εκ., στους δε άνδρες πάνω από 102 εκ , τότε ο κίνδυνος καρδιαγγειακών και μεταβολικών επιπλοκών είναι αυξημένος. (μικρότερη αύξηση του κινδύνου υποδεικνύεται και όταν η περίμετρος μέσης είναι > 94 εκ στους άνδρες και >80 εκ στις γυναίκες)

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Η αντιμετώπιση της παχυσαρκία είναι ένα δύσκολο έργο με τις μέχρι σήμερα θεραπευτικές δυνατότητες που υπάρχουν. Παρόλα αυτά, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ικανοποιητικά, αν τηρηθούν κάποιοι κανόνες.
Το πρώτο βήμα είναι η αρχική εκτίμηση του προβλήματος (του υπέρβαρου ή της παχυσαρκίας) και ο έλεγχος της κατανομής του λίπους, καθώς και ο εντοπισμός των νοσημάτων που συνδέονται με την παχυσαρκία.

Το επόμενο και πιο σημαντικό βήμα είναι ο καθορισμός ενός ρεαλιστικού στόχου, δηλαδή πόσο βάρος πρέπει να χάσουμε. Σήμερα γνωρίζουμε, πως μια μικρή απώλεια βάρους της τάξης του 5-10%, μπορεί να έχει ευεργετικές συνέπειες για την υγεία μας. Έχει βρεθεί ότι αν ένας υπέρβαρος ή παχύσαρκος χάσει 10 κιλά, τότε:

α) Ελαττώνει κατά 20% τη θνησιμότητα από κάθε αιτία.
β) Ελαττώνει τη συστολική αρτηριακή πίεση («μεγάλη») κατά 10 χιλ. και τη διαστολική («μικρή») κατά 20 χιλ..
γ) Ελαττώνει κατά 50% το σάκχαρο του αίματος.
δ) Ελαττώνει κατά 15% τη LDL χοληστερόλη («κακή» χοληστερίνη) και αυξάνει κατά 8% τη HDL («καλή» χοληστερίνη), όπως επίσης ελαττώνει και κατά 30% τα τριγλυκερίδια.

ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ: Η ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΤΡΟΠΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

Μια ελάττωση, για παράδειγμα, της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων κατά 500-100 θερμίδες είναι αρκετή. Βέβαια, αυτό θα γίνει, αφού υπολογιστούν οι τρέχουσες ημερήσιες ανάγκες, ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, το βάρος και τη συνηθισμένη σωματική δραστηριότητα.

Το διαιτολόγιο, εφόσον τηρούνται οι ιατρικοί κανόνες, μπορεί να περιλαμβάνει όλα τα τρόφιμα και δεν υπάρχουν «μαγικοί» συνδυασμοί τροφίμων που πετυχαίνουν καλύτερα αποτελέσματα.

Η κατανάλωση προϊόντων λάιτ (light), σε καμιά περίπτωση δεν είναι από μόνη της υποκατάστατο δίαιτας και η χρήση τους πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο μιας σωστής και ισορροπημένης διατροφής.

ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ…

Άλλα, εξίσου σημαντικά βήματα για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας είναι:

Η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας,

Μια χαμηλή σε ένταση αερόβια σωματική δραστηριότητα, π.χ. το περπάτημα σε τακτική βάση, επαρκεί. Άλλωστε, η αύξηση αυτή της σωματικής δραστηριότητας είναι ο μοναδικός τρόπος για να επηρεάσετε το μεταβολισμό σας, δηλαδή να αυξήσετε τις καύσεις σας.

Eπίσης, είναι πολύ σημαντική και η διατήρηση της απώλειας του βάρους, καθώς και η αλλαγή της συμπεριφοράς, που είναι η επόμενη θεραπευτική παρέμβαση, που έχει σκοπό να υποστηρίξει τον παχύσαρκο ψυχολογικά, ώστε να διατηρήσει τις αλλαγές που έχει κάνει στη διατροφή και τη σωματική του δραστηριότητα.

Η τακτική παρακολούθηση από το γιατρό σας είναι απαραίτητη, ενώ η φαρμακευτική αγωγή συνιστάται μόνον, στην περίπτωση που αποτύχουν τα παραπάνω μέτρα και εφόσον κάποιος έχει ΔΜΣ πάνω από 30 kg/m2 . (αν συνυπάρχουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία όπως σακχαρώδης διαβήτης, στεφανιαία νόσος, περιφερική αγγειοπάθεια και υπνική άπνοια η φαρμακευτική αγωγή συνιστάται όταν ο ΔΜΣ είναι > 27 kg/m2).

ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Φάρμακα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν όταν οι κλασικές μέθοδοι για την απώλεια κιλών αποτυγχάνουν. Αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό και καθόλου κατακριτέο. Εκείνο, όμως, που είναι τελείως απαράδεκτο, από ιατρική και δεοντολογική άποψη, είναι η χορήγηση φαρμάκων που δεν αναγράφεται η σύνθεσή τους και που η προμήθειά τους δεν γίνεται από επίσημο φαρμακείο με συνταγή ή ιατρική σύσταση.